Şirketler Hukuku

Şirket avukatı, şirketin kuruluş aşamasında, şirketin sermayesinin arttırılması vb. Ticaret Hukuku’ndan kaynaklanan ve şirketleri ilgilendiren konuları kapsayan hukuki danışmanlık hizmetidir. Şirket avukatı şirketin ticaretinde karşılaşabileceği tüm hukuki ve mali konularda hazırlanacak sözleşmeler, önleyici hukuk kapsamında yapılacak araştırma ve bildirimler ile aynı zamanda şirket ve işçileri arasındaki hakları korumaya alan hukuk dalıdır.

Ticaret Hukuku’nun en önemli konu başlıklarından bir tanesi de Şirketler Hukuku başlığıdır. Şirketlere dair iş ve işlemler temelde Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunumuzda yer alsa da pek çok farklı hukuk dalını ilgilendiren işler ortaya çıkabilmektedir.

Şirketler hukuku danışmanlığımız kapsamında MG HUKUK BÜROSU olarak müvekkillerimiz adına ticari sözleşmeler hazırlama ve sözleşme süreçlerinde hukuki danışmanlık hizmetlerini vermekteyiz. Sözleşmeler, iki tarafın karşılıklı uygun irade beyanı ile oluşan anlaşmalardır. Türk Borçlar Kanunu’ndaki sözleşmeler de genellikle bir taraflar borçlu ve alacaklıdır. Ancak şirket sözleşmesinde alacak ve borçlu yoktur. Birbiri ile uyuşan tarafların irade beyanları vardır.

Her şirketin hukuki destek alınması bir zorunluluk arz etmese de Türk Ticaret Kanunu’nda belirlenen esas sermayenin 5 katı bulunan anonim şirketlerde avukatın bulunması zorunluluk arz etmektedir. Ancak ticari hayatın içinde mevcut olan riskler, yapılacak iş ve işlemlerdeki karşılaşılabilecek durumlar, şirketin mevzuata uygun olarak faaliyet göstermesi ve sorun çıkmadan önleyici hukuk kapsamında müdahalede bulunulması adına MG HUKUK BÜROSU olarak her şirketin avukatlık hizmeti alması gerektiğine yönelik tavsiyede bulunuyoruz.

Şirket Tüzel Kişilikleri

Tüzel kişiliği olan şirketler Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş olan şirketlerdir. Tüzel kişiliğe sahip şirketler şu şekilde sıralanabilmektedir:

Anonim Şirket

Limited Şirket

Kolektif Şirket

Komandit Şirket

Kooperatifler

Tüzel kişiliğe sahip şirketler şirket borçlarına karşı 1.dereceden sorumlu olurlar. Şirket ortaklarının borçlardan sorumluğu ise şirketin şahıs şirketi ya da sermaye şirketi olmasına göre farklılık göstermektedir.

Şahıs Şirketlerinde Ortakların Sorumluluğu

Şahıs şirketlerinde ortakların borçlardan sorumluluğu, ikinci dereceden ve sınırsızdır (komanditer ortak dışında). Şahıs şirketlerinde ortakların borçlardan karşı sorumluluğu tüm malvarlığı ve sınırsız olmasından dolayı ortaklar şirkete her türlü sermaye ve emek getirebilmektedirler.

Şahıs şirketlerinden en önemlilerinden bir tanesi kolektif şirkettir. Kolektif şirket Türkiye’de pek yaygın olmayan bir şahıs şirketi türüdür. Kolektif şirket en az 2 gerçek kişi ortak ile kurulabilmektedir. Kolektif şirketin unvanında ortaklarından birinin adı soyadı ve kolektif şirket ibaresinin yer alması gerekmektedir.

Sermaye Şirketlerinde Ortakların Sorumlulukları

Sermaye şirketlerinde ortakların şirket alacaklılarına karşı sorumluluğu Limited Şirket ve Anonim Şirkette farklılık göstermektedir. Ancak iki şirket türünde de ortaklarının şirket alacaklıların karşı sorumluluğu yoktur. Ortakların şahsi olarak şirket borçlarından tek sorumluluğu kamu borçlarında ve kefil olunan şirket borçlarında olmaktadır.

Anonim şirketlerde ortakları şirket borçlarından dolayı şirkete karşı taahhüt ettikleri sermaye kadar borçlulardır. Yani şirket alacaklıları, alacaklarının elde edebilmek için şirket ortaklarına hiçbir şekilde başvuramıyorlar. Ancak şirket taahhüdün ödenmesi için ortakları başvurabiliyor. Ortakların sorumluluğunun olmamasından dolayı ortaklar gerçek kişi olabilecekleri gibi tüzel kişiler de olabilir.

Limited şirketlerde ise ortaklar taahhüt esas sermaye paylarını ve şirket sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ile yan yükümlülükleri yerine getirmek zorundadırlar. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortak için ıskat hükümleri uygulanabilmektedir. Yine anonim şirkette olduğu gibi ortakların sorumluluğu olmadığından dolayı limited şirket ortakları hem gerçek hem de tüzel kişiler olabilmektedir.

Şirket avukatı olarak MG HUKUK Büromuz avukatları gerek şirketin kuruluş gerek ise şirketin işleyişi ile ilgili konular başta olmak üzere profesyonel hukuki destek sunmaktadırlar.

Şirket Avukatı Hangi Hizmetleri verir?

Şirket avukatlarının sunduğu hizmetler şirketin türüne ve talebine göre farklılık gösterse de genellikle şu şekilde özetlenebilmektedir:

Şirketin kuruluşu için esas sözleşmenin hazırlanması,

Şirketin tescil ve ilan sürecinin takibi,

Esas sözleşmenin hazırlanması ve değiştirilmesi,

Ticaret kanununa uygun faaliyet gösterilmesi için danışmanlık,

Haksız rekabetten doğabilecek ihtilafların çözüme kavuşturulması,

Şirketin işçilere karşı haklarının korunması,

İnsan kaynakları birimlerine hukuki destek vermek,

İş sözleşmelerinin revize edilmesi,

Kişisel verilerin korunması hukuku kapsamında gerekli başvurular ve dokümantasyonun sağlanması,

İşçi özlük dosyalarının ileride uyuşmazlığa mahal vermeyecek şekilde revizesi,

Ücret bordrolarında iş mahkemesi davalarında lehe sonuç almaya uygun değişikliklerin yapılması/denetlenmesi,

Maaş hacizlerine cevap verilmesi,

Fesih evraklarının tanzimi,

İşçilere yapılacak ihtarların iş hukuku mevzuatına uygun olarak düzenlenmesi/revize edilmesi

İcra takiplerinin başlatılması ve haciz işlemlerinin gerçekleştirilmesi,

Vergi hukuku ve idare hukuku alanlarında davaların açılması ve itirazların yapılması gibi her alanda şirketinize hukuki destek sağlayacaktır.

Şirketin diğer şirketlerle hukuki ilişkilerinin ve çıkarlarının korunması,

Şirketlerin vergisel uyuşmazlıklarda ilgili dairelerde temsili, gerekmesi halinde vergi iptal davaları açılması ve süreç takibi,

Şirket ortakları arasındaki iletişimin kanuna uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi,

Şirket adına ihtarnameler gönderilmesi, cevaplar hazırlanması,

Şirketin gerektiğinde toplantılarda temsil

Şirket Avukatı Ücreti

Şirket avukatlığı için ücret, verilecek hukuki destek ve hizmet kapsamına göre farklılık göstermektedir. Bu konuda unutulmaması gereken en önemli nokta ise avukat ile takipten ve hukuki danışmanlıktan elde edilecek faydanın, aksi halde uğranılacak zarardan çok daha fazla olduğudur.

Şirketler İçin Ne kadar Sermaye Gerekir?

Şirketlerin kurulması için gerekli olan sermaye, şirketin türüne ve esas ya da kayıtlı sermayeli olmasına göre farklılık göstermektedir.

Esas ya da kayıtlı sermaye anonim şirketlerde gündeme gelmektedir. Esas sermayeli şirket kanunda öngörülen sermayeye sahip olması gereken şirkettir. Kayıtlı sermayeli şirket ise sermaye artırımının yönetim kuruluna devredildiği sermaye türüdür. Buna göre esas sermayeli anonim şirket 50.000 TL ile kurulabiliyorken kayıtlı sermayeli şirket ise 100.000 TL ile kurulabilmektedir.

Esas sermayenin gündeme geldiği bir diğer şirket türü ise limited şirkettir. Limited şirketin kurulabilmesi için sahip olması gereken esas sermaye 10.000 TL’dir.

Şirketler Kaç Ortak ile Kurulabilir?

Şirketlerin ortak sayısı kanun ile düzenlenmiştir. Buna göre şirket türüne göre şirketler:

Anonim şirket en az bir ortak ile,

Limited şirkte en az bir en fazla 50 ortak ile,

Kolektif şirket en az iki kişi ile,

Komandit şirket biri komandite biri de komanditer ortak olmak üzere en az iki kişi ile, Kooperatifler ise en az 7 ortak ile Kurulabilmektedirler.

Anonim Şirket

Anonim Şirketler Türk Ticaret Kanunu’nun 329 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. 329. maddesi anonim şirketin tanımını sermayesi belirli veya paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnızca malvarlığı ile sorumlu bulunan şirket olarak yapmaktadır. Aynı madde pay sahiplerinin sadece taahhüt ettikleri sermaye payları ile şirkete karşı sorumlu olduklarını da belirtmiştir. Anonim şirketlerin esas sermayesi kanuni düzenleme gereği 50.000 TL’den az olamaz. Esas sermaye, şirket ana sözleşmesinde ortaklar tarafından kuruluşta şirkete getirilmesi taahhüt edilen sermaye bedelidir. Kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç için anonim şirket kurulabilecektir. Ticaret siciline tescil ile anonim şirket tüzel kişilik kazanacaktır.

Anonim Şirket Kuruluşu

Anonim şirket en az 1 kişi ile kurulabilmektedir. Yeni TTK tek bir kişi ile şirket kurulmasına ve devamına izin vermektedir. Anonim şirketlerin kurucuları gerçek kişi olabildiği gibi tüzel kişi de olabilir. Yabancı gerçek ve tüzel kişiler de anonim şirket kuruluşunda ortak olabilirler. Şirket kuruluşu avukatından şirketinizin ne şekilde şekilleneceği ve ortaklık türlerinin belirlenmesi için avukatlardan şirket hukuku danışmanlığı alabilirsiniz. Anonim şirketin kuruluş belgeleri aşağıdaki gibidir.

İmzalı ve kaşeli dilekçe

Esas sözleşme (Noter tarafından onaylanmış yahut imzaları ticaret sicil müdürü veya yardımcı huzurunda atılmış olmalı)

Kurucular beyanı

Pay bedellerinin yatırıldığını gösterir dekont veya banka mektubu

Şirket sermayesinin on binde dördünün Rekabet Kurumuna yatırıldığına dair dekont

Değerleme raporları (ayni sermaye için)

Ticaret Sicil Memurluğundan şirket için kullanılacak ticaret unvanın kontrol edilip onaylandığına ilişkin evrak

Oda kayıt beyannamesi

Şirketi temsil ve ilzama yetkili olacak kişi veya kişilerin imza beyannameleri

Şirket ortakları arasında yabancıların yahut 18 yaşından küçüklerin bulunması veya tüzel kişi ortak temsilcisi gibi özel durumlarda bir kısım ek belgelere de gerek duyulacaktır. Şirket kuruluş süreçlerinde bir şirket kuruluşu avukatından ve alanında uzman bir mali müşavirden danışmanlık almak ilerleyen süreçlerde şirketinizin işleyişi ile ilgili sorun yaşamamanız için önem arz etmektedir. MG HUKUK olarak mali müşavirlerle koordineli olarak gerekli işlemleri yerine getirmekteyiz.

Anonim Şirket Esas (Ana) Sözleşmesi

Şirket esas sözleşmesi yahut bir diğer anlatımla şirket ana sözleşmesi şirketin kuruluş ve işleyişine ilişkin esaslarını belirler. Ana sözleşmenin yazılı şekilde yapılması gerekmektedir. Yine imzaların noterlikçe onaylanması veya sözleşmenin ticaret sicil müdürü yahut yardımcısının huzurunda imzalanması kanuni bir şarttır.

Esas sözleşme şirketin ticaret unvanını ve şirket merkezinin nerede olacağını,

Şirketin işletme konusunu,

Şirket sermayesinin ne kadar olduğunu ve payların itibari değerlerini belirler. Bunların ne şekilde ve hangi şartlarda ödeneceğini,

Pay senetlerinin durumunu, imtiyazları ve devir sınırlamalarını,

Para dışında sermaye olarak konulacak hak ve malları, bunların değerlerini, karşılık gelen miktarları gibi detayları,

Kuruculara, yönetim kurulu üyelerine ve diğer kişilere şirket karının nasıl dağıtılacağını,

Yönetim kurulunun kaç üyeden oluşacağını ve bunların hangilerinin ne şekilde imza yetkilisi olacağını,

Genel kurul toplantı çağrısının ve oy haklarının nasıl olacağını,

Şayet bir süre sınırı getirildiyse şirketin ne kadar süre ile sınırlandırıldığı bilgisini,

Şirketin ilanlarının nasıl yapılacağını,

Pay sahiplerinin taahhüt ettiği sermaye paylarının türlerinin ve miktarlarının ne olacağı

Şirketin hesap döneminin ne zaman olacağını düzenler.

Şirket ana sözleşmesindeki detaylar ileride ortaklar arasında paylaşımın ve düzenin ne şekilde olacağının belirlenmesi açısından önemlidir. Uygulamada genelde hazır taslak sözleşmelerle şirket kuruluşu yapıldığından ilerleyen aşamalarda yaşanacak sorunların çözümü tarafların isteği doğrultusunda olmamaktadır. Bu gibi sorunlar ortaklıkların devamlılığını önemli ölçüde riske atacağından kuruluş aşamasında Türk Ticaret Kanunu ve uygulamalarına en iyi şekilde hâkim olan şirket kuruluşu avukatından şirket kuruluşu danışmanlığı almanız tavsiye olunur.

Anonim Şirketlerde Pay Sahiplerinin Borçları ve Yükümlülükleri

Esas sermaye şirket kuruluşunda ortaklık sözleşmesinde yer alan bedeldir. Şirketin malvarlığı değerleri ise ilerleyen zaman içerisinde artabilir yahut azalabilir. Anonim şirketler alacaklılarına karşı şirket malvarlığı ile sorumlu olacaktır. Ortakların şahsi malvarlıklarına şirketin borcu nedeniyle gidilemez. Ortaklar sadece şirkete koymayı taahhüt ettikleri sermaye borcunun şirkete ödenmesi ile sorumludurlar. Bu sermaye borcunun şirkete ödenmesi ile ortağın sorumluluğu sona erer.

Ortakların Kamu Borçlarından Sorumluluğu

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 365. Maddesine göre anonim şirketin yönetim ve temsili yönetim kurulunca gerçekleştirilir. Yönetim kurulunun yetkilerini kısmen veya tamamen yönetim kurulu üyelerinden bir veya birkaçına yahut kurul dışından üçüncü bir kişiye devretmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır. Anonim şirketlerin kanuni temsilcileri kamu borçlarından kendi malvarlıkları ile de sorumlu olacaktır. Buna göre anonim şirketin malvarlıklarından tahsil edilemeyen kamu borçları kanuni temsilcilerden tahsil edilebilir. Yüksek Mahkeme kararlarındaki yaygın görüş kanuni temsilcinin kim olduğunun tespitinde TTK’da şirketi yönetme ve borçlandırma yetkisi olma konularına dikkat edilmesinin kriter alınması gerektiğidir. Bahse konu kamu borcu bir vergi borcu niteliğinde ise de Vergi Usul Kanunu’nun 10. Maddesi uygulama alanı bulacaktır. Bu nedenlerle gerek hukuki risklerin önlenmesi gerekse mali sorumlulukların tespiti amacıyla şirket avukatı olarak MG HUKUK büromuzdan destek alabilirsiniz.

Anonim Şirket Tasfiyesi

Anonim şirketin tasfiyesi ile şirket mal varlıkları paraya çevrilecek, şirket alacaklarının tahsili gerçekleştirilecek ve şirket borçları ödenecektir. Ardından artan bir bedel olması halinde bunlar pay sahiplerine paylaştırılacaktır ve ticaret unvanı da ticaret sicilinden silinecektir.

Limited Şirket

Limited şirket bir veya birden fazla gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulur. Ortaklar şirket borçlarından sorumlu değildir ve ancak taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle yükümlüdürler. Limited şirket kanunen yasaklanmamış her türlü ekonomik amaç için kurulabilecektir. Ortak sayısı 50’nin üzerinde olamayacaktır. Şirket kuruluş aşamaları anonim şirketle büyük benzerlik taşımaktadır. Esas sermaye bedeli 10.000 TL’nin altında olamayacaktır ve en az bir ortağın müdür olması gerekmektedir. Anonim şirketten farklı olarak limited şirketlerin halka açılma imkânı yoktur. Yine şirket ortakları anonim şirkette şirketin feshini isteme yetkisine sahip değilken limited şirkette ortakların şirketin feshini istemesi mümkündür. Anonim şirketlerde bu yetki genel kurula aittir. Limited şirketin kamu alacaklarından ortaklar, sermaye payları oranında şahsi malvarlıkları ile sorumlu olacaklardır.

Hangi Şirket Türü Daha Avantajlı

Ticaret şirketlerinden olan anonim şirketler ve limited şirketler günümüz uygulamasında en çok karşılaşılan şirket türleridir. Hangi şirket türünün daha avantajlı olduğu konusu birçok kişinin şirket kuruluş aşamasında cevaplaması gereken bir sorudur. İşleyişin daha hızlı olması, pay devirlerine ve yetki/sorumluluk seçimlerine daha fazla imkân sağlaması bakımından genellikle anonim şirketlerin avantajlarının daha fazla olduğunu söylemek mümkün. Ancak hangi şirket türünün daha avantajlı olduğu sorusunun cevabı gerçekleştireceğiniz ticari faaliyet ve ortaklık yapınıza göre farklılık arz edebilecektir. Bu nedenle kuruluş işlemlerine başlamadan önce şirket kuruluşu işlemlerinde uzman bir şirket avukatına danışmanızda fayda bulunmaktadır.

Şirket Kuruluş Avukatı

Şirket türleri ve kuruluş aşamaları birbirinden farklıdır ve seçeceğiniz şirket türü vergilendirme, ortaklık yapısı, pay devri, sermaye bedelleri gibi birçok konuda farklı hüküm ve uygulamalara sahiptir. Yine şirket ana sözleşmesinde belirlenen kuralların ileride değiştirilmesi çok daha güç olabilir. Genellikle şirket kurulumları sırasında önemsiz görünen bazı sözleşmeler, ortaklar arası anlaşmazlık çıktığında ne yazık ki bir tarafın ya da tarafların mağduriyetine yol açmaktadır. Ortaklar arası sözleşmeler, hisse devirleri, şirket birleşmeleri vb. pek çok hukuki metni şirketler hukuku avukatları ile gerçekleştirebilirsiniz. Açıklanan nedenlerle şirket kuruluşu ve devam eden süreçlerde bir şirket avukatı ile çalışmak faydalı olacaktır. MG Hukuk Bürosu şirketler hukuku ve ticaret hukukunda uzman avukat kadrosuyla bu konularda müvekkillerine en iyi avukatlık hizmetini sunmak için çabalamaktadır.

Şirket avukatı, Ticaret Hukuku’nun uzmanlık gerektiren bir alan olmasından, tacirin basiretli bir iş adamı gibi davranması gerektiğinden her tacirin destek alması gereken avukattır ve Avukat Mete Gençer MG HUKUK Bürosu olarak yerli ve yabancı müvekkillerimize bu noktada hizmet vermekteyiz.

Ayrıca müvekkillerimize; şirket kuruluş ve ana sözleşmelerinin hazırlanması, genel kurul toplantılarının yapılması, şirket sermayesinin düzenlenmesi, şirket yetkililerinin belirlenmesi ve tasdiki, şirketlerin şube kurması ve bayilik, franchise sözleşmelerinin gibi gerekli tüm ticari sözleşmelerin hazırlanması konusunda danışmanlık hizmeti vermekteyiz.

Saygılarımızla,
Kadıköy Avukat Mete GENÇER

NOT:
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi İstanbul Barosuna kayıtlı MG Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.